Trong chương trình ôn thi môn Lịch Sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh là một nhân vật trung tâm, người đã để lại dấu ấn sâu đậm trong hành trình đấu tranh giành độc lập và thống nhất đất nước. Dưới đây là tổng hợp kiến thức cơ bản về cuộc đời, sự nghiệp và những đóng góp vĩ đại của Bác, giúp các bạn học sinh nắm vững nội dung quan trọng để chuẩn bị tốt cho kỳ thi THPT quốc gia sắp tới.
1. Tiểu sử và vai trò của Chủ tịch Hồ Chí Minh
Chủ tịch Hồ Chí Minh (1890-1969) là vị lãnh tụ tối cao của dân tộc Việt Nam, người sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam (1930) và linh hồn của cuộc kháng chiến chống thực dân, đế quốc. Với tư tưởng bất hủ “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”, Bác đã đặt nền móng cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, trở thành ngọn cờ đầu dẫn lối nhân dân Việt Nam vượt qua mọi gian khó để thống nhất đất nước.
- Sinh ra và lớn lên: Hồ Chí Minh sinh ngày 19/5/1890 tại làng Sen, xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, trong một gia đình nhà nho yêu nước. Tên khai sinh là Nguyễn Sinh Cung, sau này lấy nhiều bí danh như Nguyễn Tất Thành, Nguyễn Ái Quốc, và cuối cùng là Hồ Chí Minh.
- Hành trình cứu nước: Năm 1911, Bác rời bến Nhà Rồng ra đi tìm đường cứu nước, trải qua 30 năm bôn ba khắp thế giới để học hỏi và xây dựng con đường cách mạng.
2. Những đóng góp quan trọng trong sự nghiệp thống nhất đất nước
Dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân Việt Nam đã vượt qua muôn vàn thử thách để tiến tới ngày thống nhất non sông, có thể kể tới các cột mốc:
- Hiệp định Geneva 1954: Sau chiến thắng Điện Biên Phủ, Bác chỉ đạo ký kết Hiệp định Geneva, chia Việt Nam thành hai miền tạm thời, đồng thời xây dựng miền Bắc xã hội chủ nghĩa làm hậu phương vững chắc cho cuộc đấu tranh giải phóng miền Nam.
- Kháng chiến chống Mỹ: Bác khởi xướng con đường cách mạng miền Nam, kêu gọi toàn dân đoàn kết, biến miền Bắc thành “hậu phương lớn” và miền Nam thành “tiền tuyến lớn”. Dù không kịp chứng kiến ngày đại thắng 30/4/1975, tư tưởng và tinh thần yêu nước của Người đã dẫn dắt dân tộc đến chiến thắng lịch sử.
3. Chiến dịch Hồ Chí Minh và ngày thống nhất đất nước
Chiến dịch cuối cùng dẫn đến chiến thắng vẻ vang được đặt theo tên Bác – Chiến dịch Hồ Chí Minh (26/4 – 30/4/1975) – thể hiện khát vọng thực hiện di nguyện của Người: giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
- Diễn biến: Quân ta tiến vào Sài Gòn, buộc chính quyền Sài Gòn đầu hàng vô điều kiện vào ngày 30/4/1975, hoàn thành sự nghiệp thống nhất non sông.
- Ý nghĩa: Chiến thắng này không chỉ kết thúc cuộc kháng chiến chống Mỹ mà còn khẳng định giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh trong việc dẫn dắt dân tộc đến độc lập và tự do.
Ngày 2/7/1976, tại kỳ họp thứ nhất, khóa VI, Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, dưới sự chủ trì của đồng chí Trường Chinh – Chủ tịch Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đã quyết định đổi tên Sài Gòn – Gia Định thành Thành phố Hồ Chí Minh, như một biểu tượng vĩnh cửu của sự thống nhất và lòng biết ơn sâu sắc dành cho Bác.
4. Tầm ảnh hưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh
Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ là biểu tượng bất diệt của dân tộc Việt Nam mà còn là nguồn cảm hứng lớn lao cho các phong trào giải phóng trên thế giới. Tầm nhìn và ý chí kiên cường của Người đã mở ra kỷ nguyên hòa bình, độc lập và thịnh vượng cho đất nước. Di sản tư tưởng của Bác vẫn là kim chỉ nam cho các thế hệ hôm nay trong việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
5. Ôn tập trọng tâm cho kỳ thi
Khi ôn thi môn Lịch Sử, các bạn cần ghi nhớ các mốc sự kiện quan trọng liên quan đến Chủ tịch Hồ Chí Minh:
- 1890: Ngày sinh của Bác.
- 1930: Thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.
- 1954: Hiệp định Geneva chia Việt Nam thành hai miền.
- 1969: Bác qua đời, để lại di nguyện thống nhất đất nước.
- 1975: Chiến dịch Hồ Chí Minh giành chiến thắng.
- 1976: Sài Gòn được đổi tên thành Thành phố Hồ Chí Minh.
Ngoài ra, cần hiểu rõ ý nghĩa của tư tưởng “Không có gì quý hơn độc lập, tự do” và vai trò của Bác trong việc lãnh đạo cách mạng Việt Nam.
