Trong kỳ thi quan trọng như kỳ thi THPT Quốc gia, việc rơi vào trạng thái căng thẳng hoặc mất bình tĩnh là điều rất dễ xảy ra. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là nếu không xử lý đúng cách, cảm xúc tiêu cực có thể khiến thí sinh “đóng băng” hoàn toàn, không thể tiếp cận được kiến thức, dẫn đến giảm sút nghiêm trọng hiệu quả làm bài.
Hiểu đúng về trạng thái mất bình tĩnh
Theo các nghiên cứu thần kinh học, khi rơi vào trạng thái hoảng loạn, não bộ sẽ bị kích hoạt báo động sinh tồn giả, khiến vùng lý trí bị ngắt kết nối và vùng cảm xúc chiếm ưu thế. Các phản ứng sinh học tự vệ bắt đầu xuất hiện, như:
-
Tăng tiết hormone cortisol và adrenaline, gây ức chế khả năng truy xuất ký ức và xử lý thông tin.
-
Hồi hải mã – nơi lưu trữ trí nhớ – bị suy giảm hoạt động.
-
Hạch hạnh nhân trở nên quá nhạy cảm, khiến phản ứng lo âu và suy nghĩ tiêu cực bị phóng đại.
-
Tuần hoàn bị thay đổi, lượng máu ưu tiên cho cơ bắp thay vì não, gây thiếu oxy và làm suy giảm khả năng tư duy.
-
Rối loạn hô hấp, dễ dẫn đến chóng mặt, mất tỉnh táo.
-
Tăng hoạt động bài tiết, khiến cơ thể khó chịu, mất tập trung.
Tất cả những biểu hiện trên là cơ chế có ích trong tình huống sinh tồn, nhưng lại cực kỳ bất lợi trong phòng thi.
Cách xử lý: Điều hòa hơi thở – phương pháp đơn giản mà hiệu quả
Giải pháp tối ưu trong tình huống này là điều chỉnh nhịp thở – phương pháp được thiền sư, bác sĩ, vận động viên chuyên nghiệp áp dụng rộng rãi để kiểm soát cảm xúc và ổn định tâm lý.
Hướng dẫn điều hòa hơi thở:
-
Bước 1: Chọn một chu kỳ nhịp thở phù hợp, ví dụ:
Hít vào 5 giây – Giữ hơi 3 giây – Thở ra 5 giây.
Hoặc: Hít vào 6 giây – Giữ 4 giây – Thở ra 6 giây. -
Bước 2: Thực hiện liên tục trong 2–5 phút, tập trung vào hơi thở chậm rãi và đều đặn.
Tác dụng:
-
Ổn định nhịp tim và huyết áp.
-
Giảm căng cơ, tăng lưu lượng máu và oxy lên não.
-
Trấn tĩnh cảm xúc, giúp não quay lại trạng thái lý trí.
-
Kích hoạt lại khả năng truy xuất trí nhớ và xử lý thông tin.
Lưu ý: Dành vài phút để lấy lại bình tĩnh sẽ hiệu quả hơn nhiều so với việc cố gắng làm bài trong trạng thái mất kiểm soát.
Nếu vẫn chưa bình tĩnh – hãy “đánh lạc hướng” não bộ
Khi hoảng loạn kéo dài, não sẽ mắc kẹt trong vòng lặp “quên – lo – quên hơn”. Để phá vỡ chuỗi này, hãy làm một hành động nhỏ nhưng phi logic để tạm ngắt dòng suy nghĩ tiêu cực:
-
Viết bừa một câu bất kỳ lên giấy nháp.
-
Gấp một mảnh giấy nhỏ.
-
Đổi tư thế ngồi, nhìn ra ngoài cửa sổ vài giây.
-
Uống một ngụm nước, nhắm mắt thở sâu.
Hành động nhỏ này giúp não “thoát mạch”, khởi động lại theo hướng bình tĩnh hơn.
Khi đã lấy lại bình tĩnh – làm gì tiếp theo?
-
Không bắt đầu lại bằng câu khó.
-
Chọn một câu dễ, chắc chắn nhất để làm trước.
-
Điều này giúp não bộ tiết ra dopamine – chất dẫn truyền thần kinh tạo cảm giác hứng khởi, khôi phục sự tập trung và tự tin.
Lời khuyên cuối cùng: Không ai có thể bình tĩnh tuyệt đối trong mọi tình huống. Điều quan trọng là bạn biết cách nhận diện trạng thái mất bình tĩnh và điều chỉnh kịp thời. Với sự chuẩn bị tốt và vài kỹ năng đơn giản như điều hòa nhịp thở, bạn hoàn toàn có thể làm chủ tâm lý và vượt qua kỳ thi với kết quả xứng đáng.
Chúc các sĩ tử 2K7 ôn thi hiệu quả và tự tin bước vào kỳ thi THPT Quốc gia!
——————————
🔰 Trường Cao Đẳng Công Nghệ Và Thương Mại Hà Nội
📍 Số 252 Hạ Hội – Tân Lập – Đan Phượng – Hà Nội
📍VP Hồ Tùng Mậu: P102 nhà B, 128A Hồ Tùng Mậu, Mai Dịch, Cầu Giấy, Hà Nội
📲 Hotline: 0966.233.233
▪ Fanpage: https://www.facebook.com/htt.edu.vn
▪ Website: https://www.htt.edu.vn
▪ Youtube: www.youtube.com/@httcollege
▪ Email: info@htt.edu.vn
